Ambities

De financiële positie is voldoende robuust om externe en interne ontwikkelingen op te vangen.
De financiële positie is voldoende robuust om externe en interne ontwikkelingen op te kunnen vangen. Wij hebben tot nu toe steeds een structureel sluitende begroting en meerjarenraming vast kunnen stellen. Dit komt steeds meer onder druk te staan en is mede afhankelijk van de bereidheid van het Rijk om de structurele financiële middelen van gemeenten te verhogen tot een omvang die past bij de taken van de gemeenten. Een ander belangrijk uitgangspunt is dat structurele uitgaven structurele dekking hebben. Eenmalige uitgaven dekken we eventueel uit incidentele middelen. Om een financiële positie te behouden die robuust is om externe en interne ontwikkelingen op te kunnen blijven vangen zijn wij bezig met een ombuigingsoperatie.

We streven naar een verantwoorde belastingdruk voor onze inwoners. Die bij voorkeur gemiddeld is ten opzichte van andere gemeenten.
In 2024 hebben we voor onze inwoners een verantwoorde belastingdruk gerealiseerd. Meer hierover leest u in de paragraaf Lokale Heffingen.

We streven naar een weerstandsvermogen dat minimaal voldoende is om de risico’s af te dekken. Dus een weerstandsratio van minimaal 1.
Tot nu toe is ons weerstandsvermogen voldoende om de risico's af te dekken. Ons weerstandsratio ligt boven de 1. Ons weerstandsvermogen is robuust waardoor wij met ons weerstandsvermogen incidentele uitgaven kunnen dekken of dekking geven aan investeringsbudgetten. Met de voorstellen en besluiten die er nu liggen wordt in de komende jaren een forse daling van de weerstandsratio voorzien. Het behouden van voldoende weerstandsvermogen is betrokken bij de ombuigingsoperatie.

De tarieven voor leges moeten kostendekkend zijn, maar ook logisch en goed uit te leggen.
Ten aanzien van de leges is het streven geweest om in 2024 zoveel mogelijk kostendekkend te zijn. De doelstelling om volledig kostendekkend te zijn is nog niet gerealiseerd. In de begroting 2025 hebben we al wel aangegeven dat de leges niet 100% kostendekkend zijn. Dit heeft de maken met maximum tarieven die wettelijk zijn vastgesteld. Zoals bij reisdocumenten en rijbewijzen. Of het heeft te maken met gemaakte politieke keuzes zoals bijvoorbeeld bij de marktgelden. Meer hierover leest u in de paragraaf Lokale Heffingen.

We richten onze organisatie en werkprocessen zo in dat het college in staat is om een rechtmatigheidsverklaring af te geven.

In 2024 hebben we ons verder voorbereid op de invoering van de rechtmatigheidsverantwoording. De procesbeschrijvingen van alle processen met een belangrijke impact op de jaarrekening zijn geactualiseerd en op basis daarvan zijn risico-analyses en (verbijzonderde) interne controles uitgevoerd. Ook de wijze waarop de controlfunctie met betrekking tot de rechtmatigheid in de organisatie is belegd is in 2024 beschreven. Dit is vastgelegd in een 'Control framework' dat door het college is vastgesteld.

De noodzakelijke kaderstelling door de raad heeft plaatsgevonden met het vaststellen van de Financiële Verordening Neder-Betuwe 2023 en de Controleverordening gemeente Neder-Betuwe 2023. Kaders op het gebied van Misbruik & Oneigenlijk gebruik (M&O-criterium) zijn in 2024 vastgesteld. Daarbij is ook een frauderisico-analyse gemaakt. De interne beheersing van risico's op het gebied van fraude, misbruik en oneigenlijk gebruik is daarmee verbeterd. Op basis van alle voorbereidingen is het college in staat om in de jaarstukken 2024 voor de tweede keer een rechtmatigheidsverklaring af te geven.

Minimaal drie miljoen euro van de precariomiddelen reserveren we voor maatregelen om energielasten van inwoners te verlagen (zie ook programma 3, onder ambitie 3.3 en paragraaf Duurzaamheid).
Er is bij de begroting 2022 drie miljoen euro gereserveerd voor de maatregelen om energielasten te verlagen. Van de gereserveerde drie miljoen euro is in 2023 twee miljoen euro gebruikt voor het opzetten van de subsidieregeling ‘verduurzamen koopwoningen Neder-Betuwe’. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen we naar paragraaf Duurzaamheid.

We vormen een groeifonds om initiatieven uit de samenleving mogelijk te maken.
In 2024 heeft de raad ingestemd met het instellen van een Groeifonds Neder Betuwe met drie programmalijnen:

• Vitale samenleving;
• Vitale economie;
• Vitale leefomgeving, reeds uitgewerkt in een subsidieregeling, klimaatadaptieve maatregelen inwoners.

In november 2024 is de raad middels een raadsinformatiebrief geïnformeerd over het pauzeren van de uitwerking van het Groeifonds Neder-Betuwe totdat er meer duidelijkheid is over de impact van het ombuigingstraject. In maart 2025 zijn de geïnventariseerde ombuigingen/ maatregelen met de raad besproken. Besluitvorming hierover volgt bij de vast te stellen Kadernota 2026.

We zetten ons in voor het binnenhalen van subsidiegelden en het doelmatig benutten ervan zolang de administratieve last daarvan acceptabel is.
De inzet van subsidies van Rijk, provincie en Europa maakt het mede mogelijk om diverse initiatieven in Neder-Betuwe te realiseren.

In de Begroting 2022 was het voornemen opgenomen om een subsidie-adviseur in te schakelen zodat we subsidiemogelijkheden nog effectiever en efficiënter kunnen benutten. In januari 2022 lieten we weten dat de oplopende werkdruk in de organisatie noopte tot prioriteitstelling. Een van de besluiten was om voorlopig geen subsidie-adviseur te contracteren. Deze situatie is nog steeds aan de orde.

Dat neemt niet weg dat u in deze Jaarstukken op verschillende plekken terugziet dat we in 2024 geldstromen van derden hebben ingezet voor diverse doeleinden.

In de jaarrekening vindt u onder de vlottende activa en het kopje 'Vooruit ontvangen middelen overheden' een overzicht van middelen die van Rijks- en Europese overheden zijn ontvangen, hierin is een aantal subsidies en de besteding daarvan overzichtelijk opgenomen.

We onderzoeken of we beter inzichtelijk kunnen maken wat we met de inzet van subsidiegelden hebben bereikt.

Zoals eerder aangegeven staan op diverse plekken in de jaarstukken wat we met de inzet van subsidiegelden allemaal hebben bereikt in 2024. Deze doelstelling hangt ook samen met de vorige doelstelling en zoals u kunt lezen staat dit on hold en daarmee ook het onderzoeken naar het beter inzichtelijk maken van de inzet van subsidiegelden hebben bereikt.