Hieronder volgt een overzicht waarin de weerstandscapaciteit, de risico's en de weerstandsratio van de gemeente Neder-Betuwe zijn weergegeven.
Weerstandscapaciteit | Begroting 2024 | Begroting 2024 na wijziging | Jaarstukken 2024 |
|---|---|---|---|
Algemene reserve | -18.384.000 | -21.395.000 | -22.177.000 |
Niet vrij te besteden deel algemene reserve | 10.000.000 | 10.000.000 | 10.000.000 |
Begroot resultaat vorig jaar | -81.000 | 0 | 0 |
Onbenutte belastingcapaciteit | |||
- Onroerende zaakbelasting | 0 | 0 | 0 |
- Leges en andere heffingen | 0 | 0 | 0 |
Onvoorzien | -50.000 | 0 | 0 |
Begroot resultaat/Werkelijk resultaat | -416.000 | 958.000 | 936.000 |
Totaal beschikbaar weerstandscapaciteit | -8.931.000 | -10.437.000 | -11.241.000 |
Financiële risico's | Begroting 2024 | Begroting 2024 na wijziging | Jaarstukken 2024 |
Grondexploitatie | 378.000 | 378.000 | 378.000 |
Verbonden partijen | 149.000 | 149.000 | 149.000 |
Open einderegelingen | 750.000 | 750.000 | 750.000 |
Overige risico's | 3.113.000 | 3.113.000 | 3.113.000 |
Totaal gekwantificeerde risico's | 4.390.000 | 4.390.000 | 4.390.000 |
Benodigde weerstandscapaciteit (90%) | 3.951.000 | 3.951.000 | 3.951.000 |
Weerstandsratio | 2,3 | 2,6 | 2,8 |
Kwalificatie weerstandsratio | Uitstekend | Uitstekend | Uitstekend |
De weerstandscapaciteit
In de afgelopen jaren ontwikkelde de weerstandscapaciteit van de gemeente Neder-Betuwe zich positief. De doelstelling van "het creëren van vet op de botten” is behaald. Onder andere doordat de ingecalculeerde risico’s sterk daalden, ontstond er een fors surplus (weerstandsvermogen) binnen de weerstandscapaciteit. Na het besluit om het surplus binnen de weerstandscapaciteit in te zetten als dekking voor incidentele uitgaven, is de weerstandscapaciteit weer gedaald.
In de begroting van 2024 bepaalden we onze weerstandscapaciteit op € 8.931.000. Deze geraamde weerstandscapaciteit bestaat uit een algemene reserve van € 18.384.000, een niet besteed deel van de algemene reserve van € 10.000.000, een budget voor onvoorziene uitgaven van € 50.000 en een verwacht begrotingsoverschot van € 416.000.
De begroting 2024 inclusief alle vastgestelde begrotingswijzigingen laat een weerstandscapaciteit zien van € 10.437.000 Deze geraamde weerstandscapaciteit bestaat uit een algemene reserve van € 21.395.000, een niet besteed deel van de algemene reserve van € 10.000.000, en een begrotingstekort van € 958.000. De toename van de algemene reserve is voor het overgrote deel ontstaan door het voordelige resultaat van de Jaarstukken 2023.
Als de Jaarstukken 2024 conform voorstel worden vastgesteld, neemt de weerstandscapaciteit af. De weerstandscapaciteit bereikt dan een stand van € 11.241.000.
De risico's
De afgelopen jaren is fors ingezet op het verminderen van, het beheersbaar maken van en het concreet vertalen van risico’s. Ook zijn risicovolle projecten beëindigd of fors verminderd. Deze inzet heeft zijn doel behaald. We zien een dalende lijn van risico’s waarvoor een risico-inschatting nodig is. Het totaal van ingeschatte risico’s is gedaald van € 13 miljoen in 2014 naar € 4,3 miljoen in 2024. Het totaal aan risico's is in 2024 ten opzichte van 2023 licht gestegen met € 595.000. Het is en blijft dus van belang dat we inzetten op risicomanagement. Het is van belang te onderstrepen dat niet alle risico's weg te nemen zijn. Er zullen altijd risico's blijven.
De weerstandsratio
De weerstandsratio is de verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s. Bij de begroting 2024 was er sprake van een ratio van 2,3. Bij de begroting na wijziging is er sprake van een ratio van 2,6. Deze toename is ontstaan door het voordelig resultaat van de Jaarstukken 2023.
Als de Jaarstukken 2024 conform voorstel worden vastgesteld, neemt de weerstandscapaciteit en de weerstandsratio toe. Dit komt door het resultaat van je jaarstukken. De weerstandscapaciteit wordt dan € 11.241.000 en de ratio bereikt een stand van 2,8.
Het uitgangspunt op basis van het huidige coalitieakkoord is een verhouding van minimaal 1.0. De berekening uit deze paragraaf laat zien dat de verhouding voor de weerstandscapaciteit hieraan voldoet.
Hieronder volgt in grafiekvorm het verloop van de weerstandscapaciteit, de risico’s, het weerstandsvermogen en de weerstandsratio.
Continuïteit
Op basis van deze risico-inventarisatie en ons weerstandsvermogen geven deze jaarstukken een weerstandsratio van 2,8 weer. Dit is een positief beeld. Betrekken wij hierbij de geplande onttrekkingen zoals deze in onze begroting 2025 en meerjarenraming 2026-2028 zijn geraamd en vastgesteld, dan daalt ons weerstandsvermogen en onze weerstandsratio fors. Het college van burgemeester en wethouders is van mening dat de normale bedrijfsvoering financieel moet worden voortgezet. Het weer op niveau brengen van onze weerstandscapaciteit wordt betrokken bij het opstellen van de kadernota 2026-2029.
Op basis van het huidige Rijksbeleid worden gemeenten vanaf 2026 gekort op het gemeentefonds. Het rijk en gemeenten zijn hierover al geruime rijd met elkaar in gesprek. Het moment komt steeds dichterbij en het ziet er naar uit dat dit scenario werkelijkheid wordt. Dit heeft een forse impact op onze meerjarenbegroting. De financiële gevolgen hiervan en de strategie om op langere termijn financieel gezond te worden en te blijven, worden betrokken bij het opstellen van de kadernota 2026-2029.